Oyun Terapisi

Oyun Terapisi Nedir?

Uzman psikolog ve psikoterapistlerin uyguladığı oyun terapisi, psiko-sosyal zorlukları değerlendirmek, önlemek veya tedavi etmek için "oyun"u kullanan bir danışma veya psiko-terapi şeklidir. Genellikle  3-10 yaş arasındaki çocukların yaşamlarını keşfetmelerine ve oyun yoluyla baskı altındaki düşünce ve duygularını özgürce ifade etmelerine yardımcı olmak için kullanılan bir psikoterapi yaklaşımıdır.

Çocuklar bazı konular hakkında konuşmak için bilişsel ve sözel becerilerden yoksun olabilir. Örneğin, keder çok karmaşık olabilir ve bir çocuk düşüncelerini ve duygularını kelimelere dökmekte zorlanabilir. 

Oyun, çocuklar için kendi içsel dünyasında olup bitenleri dışarıya aktarmanın, göstermenin uygulamalı bir yolu olarak düşünülebilir. Çocuklar genellikle duygularını oyuncaklarla oynarken gösterir. Sevdiği birini kaybeden bir çocuk, kayıp duygusunu ifade etmek için kuklaları kullanabilir. Aile içi şiddete tanık olan bir çocuk, bu şiddetin etkilerini bir bebek evi üzerinden daha kolay bir şekilde anlatıp, gösterebilir.  

Oyun  Terapisi uygulayan bir çocuk psikoloğu sorunu çözmek için 'oyun'u kullanarak sorunu anlamaya ve çocuğun yaşadığı sorunu anlamlandırıp çözmesini sağlayabilir. 

Oyun Terapisinin Yararları Nelerdir?

Oyun terapisi, çocuklar için kullanılabilen, bireyin duygularını, düşüncelerini ve davranışlarını ifade etmelerine yardımcı olan kapsamlı bir yöntemdir. 

Oyun terapisi; çocukların duygusal sıkıntılarını ifade etmelerine yardımcı olur ve bu sayede çocukların stres, endişe ve mutsuzluk gibi yaşamlarını zorlaştıran problemlerin kaynağına ulaşmayı hedefler. Ayrıca, oyun terapisi, çocukların sosyal becerilerini geliştirir ve bu sayede iletişim, empati ve uyum gibi sosyal becerilerini geliştirmeye yardımcı olur. 

Terapist, çocuğa kendisini güvende hissedebileceği, koşulsuz kabul edildiğini hissedebileceği bir oyun ortamı sunarak, çocuğun kendi sorunlarını kendi becerileri ile çözmesi konusunda, çocuğun kendi yolculuğunda, ona rehberlik eder. 

Oyun terapisinde çocuğa bakım veren ebeveynlerin tutum ve davranışlarının  çocuk üzerindeki etkileri gözlemlenir. Ebeveynlere aile görüşmeleri ile birlikte farkındalık kazanmaları için süreç hakkında bilgiler verilir. Terapide sadece çocuk değil, aile dinamiğinde de önemli değişiklikler yaratılır. Terapi sırasında duygusal problemleri ifade etmelerine yardımcı olan çeşitli oyuncaklar kullanılır ve çocukların hayal güçleri esas alınır. 

Oyun terapisinin temel amacı, çocukların duygusal çatışmalarının çözümlenmesi için oyun aracılığı ile güvenli bir ortam yaratmak ve bunu yaparken de dil bilişsel ve motor gelişimini desteklemektir. Oyun terapisi ile çocuk kendi yaşamının da yaşadıklarını parça parça oyuna dahil eder, böylece sorunlarının ifade etmesine yardımcı olmuş olur. Daha sonra bu çatışmaları ve sorunları bulan terapist bunların kaynağına inip çözümlemeye ve yapılandırmaya çalışır. 

"Bir insan ile bir saat oynayarak, onun hakkında, onunla bir yıl konuşarak keşfedebileceğinizden daha çok şey keşfedebilirsiniz."                                                                                                                                                                       Platon

Oyun Terapisi Nasıl İşler?

Terapi sırasında, çocuk psikoloğunun çocuğun oyun oynamasına imkan tanıyan rahat ve güvenli bir ortam sağlaması oldukça önemlidir. Bu alana oyun odası denir. Terapist, oyun terapisinde çocuğun  ilgi alanlarını, oyun sırasında oynadığı oyunları, seçtiği oyuncakları, oyun kurgularını izleyerek anlamaya, yorumlamaya ve dahil olmaya çalışır. 

Bu izlenimler ile birlikte çocuğun  yaşadığı, ifade etmekte zorlandığı duygu ve düşüncelerini anlamaya, kabul etmeye ve düzenlemeye çalışabilir, olumsuz duygularla baş edebilmesine,  yaratıcı düşünceler geliştirmesine, çevresi ve akranlarıyla açık iletişim kurabilmesine, sorun çözme yetisi kazanmasına, yaşadıkları sorunlarla mücadele etme becerisi kazanmasına, çocuğun kendine olan güveninin artmasına, sorumluluk duygusunun gelişmesine, sınırlarının farkına varıp kendi sınırlarını belirleyebilmesine  ve çocuğun sosyal becerilerini geliştirmesine yardımcı olarak, duygusal sıkıntılarını azaltmayı hedefler.

Oyun terapisinde ilk görüşme, çocuksuz ebeveyn görüşmesi şeklinde planlanır. Bu görüşme, çocuğun ve ailenin oyun terapisi sürecine nasıl dahil olacaklarını anlamalarına yardımcı olur.  İlk görüşmede, çocuğun gelişim öyküsü ve ailenin geliş nedenleri hakkında bilgiler alınır. Oyun terapisi uzmanı çocuğun ve ailesinin oyun terapisi sırasında neler bekleyebileceklerini anlatır, ailesinin ihtiyaçlarını ve hedeflerini belirler ve oyun terapisi planını oluşturur. Ayrıca terapist, bu süreçte hangi konuların çalışılacağını ve hangi tekniklerin kullanılacağını belirterek oyun terapisi sürecinin nasıl ilerleyeceği hakkında bilgilendirilir.  

Oyun terapisi sırasında aile görüşmelerinin sıklığı, çocuğun ihtiyaçlarına göre planlanır. Bazı çocuklar için, haftada iki  aile görüşmesi yeterli olabilirken, bazı çocuklar için daha sık görüşmeler gerekebilir. Oyun terapisi uzmanı, çocuğun ve ailesinin ihtiyaçlarını ve hedeflerini belirledikten sonra, aile görüşmelerinin sıklığı belirlenir. 

Aile görüşmeleri, çocuğun ve ailesinin oyun terapisi sürecindeki gelişimini gözlemlemek ve desteklemek için yapılır. Aile ile terapistin iş birliği yapması önemlidir. Bu görüşmelerinin amacı, ailelerin oyun terapisi sürecini anlamalarına ve desteklemelerine yardımcı olmaktır.

Çocuğun Psikolojik Yardım Almaya İhtiyacı Olduğu Nasıl Anlaşılır?

Çocuklar pek çok şeyi direkt olarak ifade edemeseler de, psikolojik bir sıkıntı yaşadıklarını pek çok yoldan göstermeye çalışırlar. Dikkatli bir ebeveyn çocuğunun bir sıkıntı yaşadığını, bu sıkıntı üzerinden bir şeyleri ifade etmeye çalıştığını fark edebilir: 

Alt ıslatma sorunları yaşıyorsa,

Uykuya dalmada güçlük çekiyorsa, uyuyamıyorsa ya da sık sık uyanıyorsa, 

Uykuda dişlerini gıcırdatıyorsa, 

Yalnız uyumak istemiyorsa,

Çok hareketli ise ya da enerjisi düşükse,

Kardeş kıskançlığı yaşıyorsa,

Ailede yas ve kayıp yaşanan durumlarda,

Deprem, hastalık, ameliyat gibi travmanın sebep olduğu davranışsal sorunlar yaşıyorsa,

Aile içi şiddete tanık olmuş veya maruz kalmışsa,

Cinsel istismar ve taciz durumlarında,

Arkadaşları ile sürekli kavga halinde ise,

Sürekli ağlayarak isteklerini yaptırıyorsa,

Anne- Babaya karşı gelme davranışında bulunuyorsa,

Kendi akranlarıyla iletişim kurmada, sosyalleşmede, bir oyunu sürdürmede zorlanıyorsa,

Evlat edinilmiş veya terk edilmiş çocuklarda,

Ders çalışmada zorluk yaşıyor ve dikkatini sürdürmede zorlanıyorsa, 

Akranları arasında çekingen davranıyor ve kendisini yalnız bırakıyorsa, kimseyle konuşmak istemiyorsa,

Kekeleyerek ve tekrarlayıcı kelimeler ile iletişim kuruyorsa,

Aşırı yemek yiyorsa ya da yemek yemeyi reddediyorsa,

Ebeveynlerin boşanma sonrasında duygusal sorunlar yaşıyorsa,

Oyun terapisi bu gibi durumlarda , çocuklarını baskı altındaki düşünce ve duygularını, oyun yoluyla  özgürce ifade etmelerine yardımcı olabilmektedir. Eğer çocuğunuzda bu veya benzeri belirtileri görüyorsanız, bir uzman desteğine başvurabilirsiniz. Bulunduğunuz lokasyon'da, psikiyatrik ya da bir klinik psikolog değerlendirmesi alabilirsiniz. Psikolojik sorunlar nadiren kendiliğinden düzelen durumlardır. Pek çok durumda çocuğun yaşadığı sorunlar zaman içerisinde yayılarak yaşamını oldukça zor bir hale getirebilir. 

Bir uzman desteği aldığınızda, çocuğunuzun ihtiyaçlarına en uygun tedavi yöntemini belirleyerek, sosyal veya duygusal yetersizlikleri olan çocukların daha iyi iletişim kurmaları, davranışlarını değiştirmeleri, problem çözme becerileri geliştirmeleri ve diğerleriyle olumlu yönde ilişki kurmayı öğrenmelerini sağlayabilirsiniz. 

İstanbul Beşiktaş'ta bulunan Şişli Terapi Enstitüsü bünyesindeki çocuk psikologlarından destek alabilirsiniz.  Randevu ve bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz. Çocuk Terapisi genellikle yüz yüze olarak çalışması tercih edildiğinden bulunduğunuz lokasyonda çalışan bir terapist arayışına girmek daha uygundur.

**Bu sayfada kullanılan bilgiler tamamen bilgilendirme amaçlıdır, teşhis içermez.