Toksik Pozitiflik Nedir? | Toksik Pozitiflik Belirtileri Nelerdir? | Neden Zararlıdır? | Nasıl Kaçınılır? | Toksik Yorumlar/ Alternatif Yorumlar |
Toksik Pozitiflik Nedir?
İşinizi kaybetmek gibi kötü bir şey yaşadığınızda insanlar size "olumlu kalmanızı" ya da "iyi tarafından bakmanızı" söyler. Bu tür yorumlar sempatik gibi görünse de, deneyimlediğiniz şey hakkında söylemek isteyebileceğiniz her şeyi kapatmanın da bir yoludur. Toksik pozitiflik kaçınma mekanizması olarak işlev görür. İnsanların kendilerini rahatsız edecek duygusal durumlardan kaçınmalarına izin verir.
Psikolog Konstantin Lukin'e göre olumsuz duyguları reddetmek bu duygularla baş etme girişiminde bulunmayı da engelleyeceği için insanları bu duyguların büyüdüğü negatif bir döngüye sokabilir.
İlk olarak Amerikalı psikologlar Jamie Long ve Samara Quintero tarafından tanımlanan toksik pozitiflik, her şeye optimistik bir bakış açısıyla yaklaşarak insanın gerçek duygusal deneyiminin yok sayılması, asgariye indirilmesi veya inkar edilmesidir. Burada mutluluğun etkisiz ve aşırı şekilde genellenmesi söz konusudur.
Belirtileri Nelerdir?
- Gerçek duyguları gizlemek ya da onları maskelemek,
- Olumsuz olan duygulardan dolayı suçlu hissetme,
- Yaşanılan duyguları ve deneyimleri onaylamak yerine "daha kötüsü de olabilirdi" gibi varsayımlarla diğerlerini rahatlatmaya çalışmak,
- Üzüntü, hayal kırıklığı, mutsuzluk gibi pozitiflik dışında herhangi bir duygu ifade ettiklerinde kişilere saldırmak, aşağılamak ya da onlar küçük düşürmek,
- "Her şey yoluna girecek" , "pozitif bakmalısın" gibi ifadelerle insanların yaşadıklarını en aza indirgemek ve önemsizleştirmek.
- "Bu işler böyle yürür" gibi yaklaşımlarda bulunarak duyguları görmezden gelmek.
- Her şey yolundaymış gibi davranmak.
[caption id="" align="aligncenter" width="678"]
Toksik Pozitiflik[/caption]
Neden Zararlıdır?
Utanca sebep olur: Terapistlere göre
utanç üzerinde durulması gereken bir duygudur, çünkü bunu deneyimlemek son derece rahatsız edicidir. İnsanlardan her aman iyi olmasını ve olumlu bakmasını beklemek, hoşuna gitmeyen durumlar hissettiğinde kişinin kendinden utanmasına neden olabilir. Kendinde bir yanlışlık olduğunu düşünen kişiler her şey yolundaymış gibi davranmak zorunda kalır ve duygularını kabul etmekten uzaklaşır.
Diğer duyguları bastırır: Olumsuz duyguları bastırmanın etkileri hakkında yapılan çalışma sonuçlarına göre; duyguları inkar etmek ya da onları bastırmak ilk etapta rahatlatıcı gibi görünse de sonrasında
anksiyete, depresyon ve fiziksel rahatsızlıklara neden olmaktadır. Duygulara temel yüz ifadeleriyle cevap vermek (ağlamak gibi) kişinin nasıl hissettiğini tanımlamasına ve strese kaşı vereceği tepkiyi düzenlemesine yardımcı olur. Örneğin 1997 yılında yapılan bir araştırma, rahatsız edici videolar izledikten sonra olumlu davranmaları istenen katılımcıların, hissettiklerini olduğu gibi gösteren katılımcılara kıyasla daha çok gerginlik yaşadıklarını göstermiştir. Ayrıca duyguları bastırmak insanları sahte bir kişilik yaratmaya sevk edebilir. Quintero ve Long'a göre duygularını bu şekilde saklamak gerçeği inkar etmektir çünkü hayat acı doludur ve kolay değildir. Duyguları hissetmek ve onları dile getirmek kişinin zihin sağlığı için son derece önemlidir. Toksik pozitiflik ise buna engel olur.
İzole eder: Her zaman pozitif görünüp sahte bir kişilik yaratmak; kişinin kendisiyle ve başkalarıyla gerçek anlamda bağlantı kurmasını engeller. Hayatınızda sadece mutlu düşüncelere sahip pozitif bir kişiyle yakın olduğunuzu düşünün. Onlarla gerçek duygularınız üzerinde konuşurken ne kadar rahat hissedersiniz? O kişi dünyadaki en iyi niyetlere sahip olsa dahi yanlışlıkla size gönderdiği mesaj şudur; "Varlığımda sadece iyi duygulara izin verilir." Bu tutumdaki insanlar için de durum çok iyi değildir. Diğerleri onları duygusal anlamda erişilemez olarak görür, çünkü yanlarında sadece olumlu duygulardan bahsedilebilir. Böyle bir ilişkinin sonunda tamamen olumlu olan kişi yalnız kalabilir. Toksik pozitiflik sebebiyle kendi duygularının bile farkında değildir.
Nasıl Kaçınılır?
Olumsuz duyguları otomatik olarak reddetmekten kaçınmak için duyguları bilgi verici ve yardımcı birer rehber olarak görmek gerekir. Bu duyguların varlığını kabul etmek onların üstesinden gelmeye ve yoğunluklarını azaltmaya yardımcı olacaktır. Her zaman her şey yolundaymış gibi davranmak yerine ne hissettiğimiz konusunda daha açık davranırsak bu duygularla daha iyi baş edebiliriz. Bununla birlikte duygular bilgiyi başkalarına aktarmaya yardımcı olur. Örneğin pandemi dönemi karantinada olmaktan endişe duyuyorsak bu durumu başkalarıyla konuşmak rahatlama ve destek bulmak konusunda yardımcı olabilir. "Her zaman olumlu olmak gereklidir" e takılmadan olumlu ve olumsuz bütün duyguların
farkında olmak, kendimizi ve başkalarını anlamamıza yardımcı olacaktır. Toksik pozitiflik yaşıyorsanız Şişli Terapi Enstitüsü olarak sizlere psikolojik destek sağlayabiliriz. Size uygun terapistimize sizi yönlendirmemizi isterseniz bize başvuruda bulunabilirsiniz.
